پایگاه مجازی دانشجویان افغانستانی

 

 
وقوع زمین‌لرزه‌ای هولناک و اسرارآمیز با نیرویی عظیم و ویرانگر، فوران توده‌های مذاب سنگ از دهانه کوهی آتشفشانی، چشم‌انداز با شکوه دره‌ای عمیق در پای کوهی سر به فلک کشیده، گستردگی و تنوع سنگ‌های موجود در طبیعت، لایه‌های موازی سنگی و خاکی در دیواره یک تپه یا کوه و دهها موضوع دیگر، از موضوعات مورد توجه زمین‌شناس است. زمین‌شناس بسیاری از پرسش‌های هیجان‌انگیز و جذاب پیرامون ما را به بحث و بررسی می‌گذارد. این که زمین در اولین روزهای عمر خود (۴۵۰۰ میلیون سال قبل) چگونه بوده است؟ چرا اقیانوس اطلس به تدریج وسیع‌تر و اقیانوس آرام کوچکتر می‌شود؟ در کجا به جستجوی آب بپردازیم؟ تفاوت سنگ‌ها ناشی از چیست و پرسش‌های متعدد دیگر که پاسخ آن را در علم زمین‌شناسی می‌توان یافت. زیرا در زمین‌شناسی‌، منشأ زمین‌، تاریخ‌و ساختمان‌زمین‌، مواد متشکله‌آن‌، منابع‌طبیعی‌موجود در آن‌و تغییر و تحولاتی‌که‌در طول‌زمان‌پدید آمده‌اند، مورد بررسی‌قرار می‌گیرد. در واقع‌از اعماق‌اقیانوس‌ها تا نوک‌بزرگترین‌قله‌ها و حتی‌ماورای‌این‌دو، مورد مطالعه‌قرار گرفته‌و اطلاعات‌حاصل‌از آنها به‌صورت‌نقشه‌و گزارش‌ثبت‌می‌شود.کشور ایران‌با در اختیار داشتن‌منابع‌معدنی‌بسیار غنی‌اعم‌از مواد سوختی‌و ذخایر فلزی‌و غیرفلزی‌گرانبها، و قرار گرفتن‌بر روی‌منطقه‌ای‌فعال‌از نظر زمین‌‌شناسی‌که‌باعث‌وقوع‌زلزله‌ها، تغییر ساختار زمین‌، پدیده‌کوه‌زایی‌، تغییر پهنای‌دریاها و خلیج‌مجاور می‌شود و دهها مطلب‌شگفت‌انگیز و در خور دقت‌و مطالعه‌دیگر، نیاز وافر به‌پژوهشگران‌و متخصصان زمین‌شناسی‌دارد که‌در این زمینه ها به‌مطالعه‌و کاوش‌پرداخته‌و اطلاعات لازم را برای بهره‌برداری صحیح در اختیار مسؤولان ذی‌ربط قرار دهند.
رشته زمین شناسی به فارغ التحصیلان خود همین زمین را می شناساند . زمینی که نسبت به سایر کرات آسمانی هیچ هم به حساب نمی آید ، راز و رمز هایی دارد که باید برای شناخت آن واحدهای دانشگاهی را یکی پس از دیگری پشت سر گذاشت.
به لحاظ فراوانی منابع طبیعی در کشور و وجود ذخائر با ارزش در اعماق زمین ، دانش زمین شناسی از نظر علمی و اقتصادی دارای ارزش های ویژه ای است و نقش موثری را در زمینه شناخت منابع معدنی ، اکتشاف ، بهره برداری از آنها و به طور اخص منابع نفتی دارد.
این رشته ارتباط بسیار نزدیکی با
علوم زیستی و شیمی داشته و استفاده از نقشه های ماهواره ای ، سیستم های اطلاعات جغرافیایی و نقشه برداری در آن واجد اهمیت زیادی می باشد.
بسیاری از علوم از جمله آب ، خاک و هواشناسی و جغرافیا در ارتباط تنگاتنگ با علوم زمین هستند. تحصیل در این رشته شرایط جسمانی مناسب را می طلبد چون داوطلب باید قادر باشد واحدهایی را که عمدتا در صحرا و بیابان انجام می شود را با موفقیت طی کند .
امکان ادامه تحصیل تا سطوح عالی دکترای تخصصی در گرایش های مختلف این رشته در کشور وجود دارد.
برخی از این دروس شامل موارد زیر است:
·        زمین شناسی فیزیکی که به بررسی خصوصیات کلی زمین می پردازد.
·        زمین شناسی تاریخی که به مطالعه تاریخچه پیدایش کره زمین می پردازد.
·        بلورشناسی هندسی و بلورشناسی نوری که شناخت ویژگیهای هندسی و مشخصات نوری بلورها را مورد توجه قرار می دهد.
·        کانی شناسی که به بررسی کانیها یعنی اجزای تشکیل دهنده سنگها می پردازد.
·        سنگ شناسی رسوبی و آذری و دگرگونی که در مورد تشکیل انواع سنگها بحث می کند.
·        زمین شناسی ایران که به بررسی ویژگیهای زمین ایران می پردازد.
·        زمین شناسی نفت که به بررسی در نحوه ایجاد نفت به بحث می پردازد.
توانایی‌های‌لازم
دانشجوی‌خوب‌زمین‌شناسی‌علاوه‌بر تسلط‌کافی‌بر درس‌هایی‌مثل‌فیزیک‌، شیمی‌و ریاضی‌باید از قدرت‌تجسم‌مناسبی‌برخوردار باشد. مهم‌ترین‌ویژگی‌برای‌موفقیت‌در این‌رشته‌داشتن‌روحیه‌ای‌پرجنب‌و جوش‌، علاقه‌به‌زندگی‌در محیط‌های‌طبیعی‌مانند کوه‌ها و بیابان‌ها است‌، زیرا زمین‌شناس‌نه‌تنها در دوران‌دانشجویی‌بلکه‌در زمینه‌های‌شغلی‌نیز با چنین‌محیط‌هایی‌روبروست‌. علاوه‌بر این‌داشتن‌توانایی‌جسمانی‌مناسب‌نیز لازم‌است‌.
گرایش های رشته زمین شناسی
زمین شناسی مهندسی (Engineering Geology)
زمین شناسی مهندسی ضمن بررسی تاثیر «محیط زمین شناسی» بر سازه‌های مهندسی یا زمین شناسی مهندسی ، راه‌حلهای مناسبی جهت کاهش یا برطرف نمودن خطرات احتمالی ارائه می‌دهد. باید توجه داشت که محیط زمین شناسی اطراف یک سازه به دو صورت با آن در ارتباط است. یکی توسط مصالح زمین شناسی ، یعنی سنگ ، خاک و آب ، دیگری فرآیندها و مخاطرات زمین شناسی مثل سیل ، زمین لرزه ، حرکات دامنه‌ای و مانند آن. برخی از مولفین زمین شناسی مهندسی را سهوا به جای «ژئوتکنیک» به کار می‌برند. بطور کلی زمین شناسی مهندسی به توسط روشهای اکتشافی متنوع تاثیر محیط زمین شناسی اطراف را بر سازه مهندسی یا پروژه عمرانی تعیین می کند. همچنین نقش احداث سازه را در تحریک و تغییر رفتار زمین مشخص می سازد.
سنگ شناسی رسوبی-رسوب شناسی
سنگهای رسوبی ، از انباشت ذرات ناشی از خرد شدن انواع سنگهای دیگر بوجود آمده‌اند. این ذرات ، معمولا به کمک نیروی گراویته ، آب ، باد و یا یخ به محل جدید خود منتقل شده و در آنجا به ترتیبی جدید نهشته می‌شوند. برای مثال ، امواجی که به ساحل صخره‌ها برخورد می‌کنند، ممکن است که از این طریق ، ذرات ریگ و شن دریا کنار دیگری را در همان نزدیکی فراهم آورند. این نهشته‌های ساحلی اگر سخت می‌شدند، سنگی رسوبی تشکیل می‌یافت. یکی از مهمترین خاصه‌های سنگهای رسوبی ، لایه بندی رسوبات تشکیل دهنده آنهاست. مهمترین کاربرد رسوب شناسی در ارتباط با اکتشاف منابع طبیعی از قبیل نفت و گاز می‌باشد، در گذشته بیشتر کمپانیهای نفتی برای کشف مخازن در جستجوی تاقدیسها بودند، اما با پیشرفت زمان به این نتیجه رسیدند که علاوه بر نفتگیرهای ساختمانی ، نفتگیرهای چینه شناسی نیز از اهمیت خاصی برخوردار است.
زمین شناسی اقتصادی
زمین شناسی اقتصادی شاخه‌ای از علم زمین شناسی است که پیرامون شرایط تشکیل مواد معدنی ، مورفولوژی و ریخت شناسی آنها ، بافت و ساخت آنها ، عوامل کنترل کننده پراکندگی مواد معدنی ، توجیه فنی و اقتصادی آنها و بلاخره تقسیم بندی ژنتیکی مواد معدنی بحث می‌کند. در رسیدن به اهداف فوق ، روشهای مختلف تجزیه مواد معدنی ، روشهای ژئوفیزیکی و ژئوشیمیایی و فرآوری مواد انجام می‌گیرد. همچنین در انجام پروژه‌های مختلف اکتشافی باید به مسائل زیست محیطی نیز دقت لازم را مبذول داشت.
زمین شناسی ساختمانی (Structural Geology)
هر کسی که با زمین شناسی سر و کار داشته باشد، تشخیص می‌دهد که پوسته زمین در طی تاریخ زمین شناسی یک واحد ثابت و غیر متغیری نبوده است بلکه به کرات در برابر عوامل داخلی و خارجی در آن تغییر شکل ایجاد شده است. شاهد این مدعی وجود نواحی عظیم چین خورده یعنی سلسله کوههاست که در آن رسوبات و سنگهای دیگر فشرده شده و فرم آنها تغییر کرده است.
عامل دیگر رسوبات دریایی است که اینک در قلل مرتفع کوهها دیده می‌شود و در برخی موارد هزاران متر از سطح دریا بالاتر قرار گرفته است و این خود ناپایداری قشر زمین را نشان می‌دهد. بطور کلی می‌توان گفت که زمین شناسی ساختمانی و تکتونیک ، درباره ساختهای مختلف سنگهای تشکیل دهنده پوسته زمین، چگونگی تشکیل و ارتباط آنها با عوامل داخلی زمین بحث می‌کند.
زمین شناسی نفت Petroleum Geology
زمین شناسی نفت از زیر شاخه های علم زمین شناسی می باشد که به بررسی عوامل و شرایط مرتبط با تشکیل ذخایر هیدروکربنی می پردازد و با توجه به نیاز کشور به شناخت ذخایر جدید نفت و گاز حائز توجه خاص می باشد. چراکه اولین قدم در راه اکتشاف همان بررسی های زمین شناسی هستند اطلاعات ارائه شده در این بخش شامل بررسی عوامل و پارامترهای مرتبط در نحوه تشکیل نفت و گاز و سنگ منشاد، مهاجرت و عوامل دخیل در آن، سنگ مخزن، انواع آن و پارامترهای مرتبط با سنگ مخزن، سنگ پوشش و در نهایت به بررسی جایگاه نفت و گاز در زمین شناسی ایران و تشکیل نفت و گاز در مناطق مختلف و عوامل موثر در آن پرداخته شده است.
زمین شناسی زیست محیطی
زمین شناسی زیست محیطی” از جمله شاخه های جدید زمین شناسی است که به همراه “زمین شناسی نواحی شهری”، نقش بسیار مهمی در ایمنی انسان و تامین منابع مورد نیاز او بازی می کند. نقش این دو شاخه آن قدر زیاد است که زمین شناسی یکی از مهمترین رشته های علوم پایه در قرن بیست و یکم نامیده می شود. در کشورهای پیشرفته ی جهان، تقریبا هیچ پروژه ای بدون تایید این دو شاخه ی علوم زمین امکان اجرا ندارد و اجرای هر پروژه ای منوط به دریافت مجوز مطالعات زمین شناسی زیست محیطی، زمین شناسی مهندسی و زمین شناسی نواحی شهری است. به همین دلیل و به منظور اشنایی خوانندگان، بخش هایی از مطالب استاندارد تهیه ی نقشه های زمین شناسی زیست محیطی در ادامه ارائه می شوند.
چینه و فسیل شناسی
اصولا از روابط موجود بین طبقات سنگهای رسوبی بحث می‌کند.
مطالعات چینه شناسی از یک طرف مبتنی بر شناخت توالی طبقات رسوبی در زمانهای مختلف زمین شناسی به منظور پی بردن به تاریخ حوادث زمین و تکامل موجودات بوده ، از طرف دیگر تغییرات جانبی رخساره‌ها در مکانهای مختلف را بررسی می‌نماید که به وسیله آن با وضع جغرافیایی گذشته زمین در هر زمان آشنا می‌شویم.
سنگ شناسی یا پترولوژی
پترولوژی یا سنگ شناسی علم مطالعه سنگها است و کم و بیش به ساختارهای زمین نیز می پردازد.
این علم محدود به مطالعه موادی است که در پوسته وجود دارد و قابل دسترس است اگرچه که نمونه هایی از شهابسنگها را نیز توسط شبیه سازی در این علم مطالعه می نماییم. این علم به مطالعه انواع مختلف اتفاقاتی که از ابتدا برای منشا سنگ افتاده می پردازد و روابط فرایندهای زمین شناسی و تاریخچه آن را مورد بررسی قرار می دهد. سنگ شناسی همچنین بخش اصلی مطالعات زمین شناسی، عملکرد آنها و تاریخچه و پیدایش سنگها و نحوه اکتشاف آنها را نشان می دهد. مطالعه سنگها از دو راه امکان پذیر است یکی از طریق مطالعه پوسته و دیگری از طریق مطالعه مدارک و شواهد قدیمی.
گرایش آب شناسی (hydrology)
.هیدروژئولوژی دانشی است که از آب های زیرزمینی بحث می کند و به عنوان شعبه ای از زمین شناسی ، منشأ ، ترکیب ، خواص ، کیفیت ، گسترش و حرکت آب را در داخل قشرهای زمین مورد مطالعه قرار می دهد. به عبارتی «هیدرولوژی علم مطالعه آب کره زمین است و در مورد پیدایش ، چرخش و توزیع آب در طبیعت خصوصیات فیزیکی و شیمیایی آب ، واکنش‌های آب در محیط و ارتباط آن با موجودات زنده بحث می‌کند بنابراین ملاحظه می‌شود که هیدرولوژی در برگیرنده تمامی داستان آب است. »
موقعیت‌شغلی‌و بازار کار
فارغ‌التحصیلان‌مقطع‌کارشناسی‌رشته‌زمین‌شناسی‌قادرند نقشه‌های‌زمین‌شناسی‌، معدنی‌و جغرافیایی‌را مطالعه‌نموده‌و اطلاعات‌آن‌را استخراج‌نمایند و با گروه‌های‌اکتشاف‌معدن‌، آب‌یابی‌و بهره‌برداری‌از آب‌های‌زیرزمینی‌، همکاری‌داشته‌یا در کارهای‌صحرایی‌و کارگاهی‌مهندسین‌ژئوتکنیک‌و ژئوفیزیک‌فعالیت‌داشته‌باشند و کانون‌های‌خطر همانند مناطق‌زلزله‌خیز، آتشفشانی‌و … را مشخص‌نمایند. با توجه‌به‌توانایی‌هایی‌که‌فارغ‌التحصیلان‌رشته‌زمین‌شناسی‌دارند، وزارتخانه‌های‌صنایع‌و معادن‌، نفت‌، نیرو، راه‌، جهاد کشاورزی‌، علوم‌و آموزش‌و پرورش‌، همچنین‌شرکت‌ها و مؤسساتی‌مانند ذوب‌آهن‌، سازمان‌زمین‌شناسی‌کشور، شرکت‌های‌مرتبط‌با فعالیت‌های‌سد سازی‌، آب‌یابی‌، حفر تونل‌، راهسازی‌، اکتشافات‌آب‌و نفت‌و معادن‌، بخش‌های‌مرتبط‌با تهیه‌نقشه‌های‌زمین‌شناسی‌و معدنی‌، آزمایشگاه‌های‌سنگ‌شناسی‌و زمین‌شناسی‌و در مجموع‌، کلیه‌مراکزی‌که‌در ارتباط‌با موضوع‌زمین‌فعالیت‌می‌کنند، می‌توانند زمینه‌های‌اشتغال‌و فعالیت‌فارغ‌التحصیلان‌رشته‌زمین‌شناسی‌باشند.
از نظر روحی، دانشجویان می بایست، متعادل باشند و از نظر جسمی می بایست کامل باشند، چون باید مطالب را در روی زمین یاد بگیرد و مطالعه کنند. رشته زمین شناسی به دلایل نوع گرایشها، مجموعه ای متنوع را برای دانشجویان این رشته، به همراه دارد که مهمترین آنها از این قرار است:
·        در مقطع کارشناسی دبیری دبیرستان، در دروس زمین شناسی.
·        کارشناس در سازمان زمین شناسی و اکتشافات معدنی.
·        فعالیتها در آزمایشگاههای مربوط به بخش خصوصی.
·        در مقطع کارشناسی ارشد: فعالیت در سازمان زمین شناسی و اکتشافات معدنی.
·        فعالیت در شرکت ملی نفت.
·        فعالیت در مؤسسه ژئوفیزیک و وزارت مسکن.
·        فعالیت در مؤسسه زمین شناسی و زلزله.
·        فعالیت در وزارت کشاورزی و وزارت راه و ترابری.
همچنین امکان کار در مراکز خرید و فروش جواهر به عنوان کارشناس سنگهای قیمتی برای فارغ التحصیلان این رشته امکان پذیر است.
درس‌های‌رشته زمین شناسی در طول‌تحصیل
دروس‌پایه‌:
ریاضی‌، فیزیک‌، شیمی‌، مبانی‌کامپیوتر.
دروس‌اصلی :
زمین‌شناسی‌فیزیکی‌، زمین‌شناسی‌تاریخی‌، بلور شناسی‌هندسی‌، بلور شناسی‌نوری‌، کانی‌شناسی‌، رسوب‌شناسی‌، سنگ‌شناسی‌رسوبی‌، سنگ‌شناسی‌آذرین‌، سنگ‌شناسی‌دگرگونی‌،دیرینه‌شناسی‌(ماکرو فسیل‌)، چینه‌شناسی‌، زمین‌شناسی‌ساختمانی‌، زمین‌ساخت‌، فنوژئولوژی‌، ژئوشیمی‌، ژئوفیزیک‌، نقشه‌برداری‌.
دروس‌تخصصی‌:
زمین‌شناسی‌ایران‌، زمین‌شناسی‌اقتصادی‌، زمین‌شناسی‌نفت‌، آب‌های‌زیرزمینی‌، زمین‌شناسی‌مهندسی‌، پترولوژی‌، زمین‌شناسی‌صحرایی‌، متون‌علمی‌زمین‌شناسی‌. (بسیاری از درس‌های این‌رشته‌همراه‌با آزمایشگاه‌است‌).
 



تاریخ: شنبه 7 خرداد 1390برچسب:معرفی رشته زمین شناسی,
ارسال توسط

 

پیدایش و تاریخچه موسیقی
از همان ابتدا که بشر پای به این جهان هستی گذاشت ، صدای بادها ، گدازه های آتش و آوازهای سیل در مغز انسان به صورت نامرتب و نا موزون درآمده ، انسانها از آواز پرندگان ، آبشار آب و چیزهای دیگر لذت می برند. تا اینکه انسانها نیز به فکر افتادند تا این صداها و آوازها را هماهنگ کرده و تصمیم گرفتند که از خود و در میان خود قراردادهای رمزی بگذارند. مثلا اگر یک حیوان مانند اسب یا گاو از گله گم می شد به قسم سوت کشیدن آنها به گله هدایت و راهنمایی می کردند یا به گردن حیوان زنگ یا زنگوله می بستند تا اگر حیوان گم می شد از روی صدای زنگوله طرف و جهت آن را دریابند و یا اگر انسان گم می شد به قسم دهل و یا زدن شی دیگر آن را به جایگاه خودش هدایت می کردند و به طور مثال در ایران و افغانستان هم رسم بوده که اگر انسان در آب غرق می شد با زدن دهل نفر مرده روی آب می آید. ولی در این باره باید سئوال کرد که چه کسی در این راه پیدایش موسیقی گام برداشت و به این فکر افتاد. باید گفت که انسانهای زیادی در این راه کار کردند تا بتوانند این صداها و آوازها را مرتب سازند به طوریکه یک انسان خبره موسیقی زمانی که در یک سراشیبی آبشار قرار داشت یک سنگ را به صورت تصادفی در زیر آبشار قرار داد و دید که با برخورد آب با سطح سنگ آواز آن تغییر کرد و سنگ دوم که قرار داد ، تغییر بیشتر شد و تا هفت سنگ امتحان کرد. آوازها نیز به صورت ذیل یعنی به حساب موسیقی کوچکتر می شد و سنگ هشتم را که قرار داد آواز اولی تکرار شد و به همین صورت این کار را این فرد و افراد دیگر تکرار کردند و بالاخره اولین جائیکه موسیقی به صورت درست از آن به وجود آمد ، یونان بود و در زمان ارسطو و افلاطون این کارها ادامه داشت تا خود ارسطو که یک روز از بازار ندافی رد می شد چشمش به تار ندافی افتاد که نسبتاً آواز خوش و منظم که نداف بر سر پنبه می کوبید از آن درآمد ارسطو به این فکر افتاد گفت اگر این آواز بین فلا باشد آواز خوشتری از خود بوجود می آورد تل این بود که اولین آله موسیقی که رباب یا دلربا است بوجود آمد. تار دلربا از روی گوسفند و یا گاو است که آن را خشک می کنند و تاتر ندافی هم از روی روده است. بعدها این رباب را به همان حالت هفت سنگ که از صدای آبشار بدست آمده بود ، درست کردند و آلات موسیقی یکی پس از دیگری نظر به ذوق و علاقه بوجود آمد.
اما موسیقی ایران و افغانستان و تقریباً خاورمیانه و آسیای مرکزی از هند گرفته شده و اولین آلات موسیقی که در این سرزمین ها نواخته می شده همان غرچک مثل دوتار است. اما پرده ای که بدست گرفته شود وجود ندارد و استاد باید آنقدر کار کند ات آن آوازی را که می خواهد در بیاورد و آلات دیگر تنبور ، دوتار ، دلربا یا رباب است و نت های موسیقی را ناصر خسرو دهلوی مرتب کرد که از اسم نت ها حرف اول آن را برداشت و به صورت "سا - ری - گه - مه - په - ده - نی - سا" درآورد. و این آوازها بین ایران و افغانستان مشترک است و مثلا سه تار که از یک چوب انعطاف پذیر است که آن را بانس می گویند در ایران وافغانستان وجود ندارد. و بعد از آن مقامها که بعدا موسیقی کلاسیک جدا کرد و در شرق یعنی هند مقام ها به اساس فلسفه ارسطو ترتیب یافته و منطقی است که ممالک زیادی را به خود جلب کرده مثلا در موسیقی شرقی 10 مقام وجود دارد که 365 مقام دیگر را به وجود آورده و سال هم 365 روز است و مقام ها از نگاه نت یا پرده ، 12 پرده است و سال هم 12 ماه است که هفت سور پخته یا به حساب موسیقی تیور می گویند و 5 سور خام که کهومل گویند می باشد. و چیزهایی که در ایران و افغانستان مشترک است دهل ، دلربا و کمپزهاست و در موسیقی ایران 7 دستگاه وجود دارد. پس همین 12 سور است که در ارگ پرده یا نت های دیگری ادامه پرده های اولی است.



تاریخ: شنبه 7 خرداد 1390برچسب:پیدایش و تاریخچه موسیقی,
ارسال توسط

 

اطلاعات کاربردی در خصوص کشور افغانستان ( سرمایه گذاری ، تجارت و زندگی (
 
تولیدات در افغانستان 
 
نرخ رشد اقتصادی 
 
توسعه تجاری و اقتصادی 
 
تعاملات تجاری با افغانستان 
 
کالاهای دارای مزیت ایرانی درافغانستان  
 
 شرایط سرمایه گذاری در افغانستان
 
 ضعفهای کالاهای ایرانی
 
مزایای کالاهای ایرانی 
 
 موانع و مشکلات سرمایه گذاری و صادرات ایران
 
 اولویتهای سرمایه گذاری افغانستان
 
 عمده کشورهای صادرکننده به افغانستان
 
 فرصتهای کوتاه مدت تجاری
 
فرصتهای میان مدت تجاری 
 
دیدگاههای بازار 
 
بازارهای منطقه ای 
 
 محصولات کشاورزی مناسب افغانستان
 
ترکیب بخش های اقتصادی
 
 
 
 
 
تولیدات در افغانستان
افغانستان تقریباً تولیدات صنعتی خیلی کم دارد و بیش از 95 درصد نیازهایش را از خارج تأمین می کند، خصوصاٌ از همسایگانش، کالا های ارزان قیمت چینی ( البته با کیفیت پائین ) بازارهای افغانستان را پر کرده است و مردم به دلیل ارزانی، ترجیح میدهند کالای چینی خریداری کنند. اجناس ساخت پاکستان، ایران و ترکیه ( بیشتر پوشاک) نیز فراوان است.
نرخ رشد اقتصادی:
- در سال 85:             8%
-  درسال  86:        12%  
-در سال87:           15درصد
توسعه تجاری و اقتصادی افغانستان
توسعه واقعی روابط تجاری رسمی افغانها با کشور های همسایه و دیگر ممالک، در سال 2004-2003  اتفاق افتاده در حال حاضر این کشور در مقایسه با تمام کشور های منطقه، پائین ترین نرخ تعرفه تجاری را داراست.
آمریکا ، اتحادیه اروپا، ژاپن و هند در سال 2003 میلادی قرارداد امتیازات تعرفه های ترجیحی تجاری را  با افغانستان منعقد نمودند، علاوه بر این دولت 2 معاهده سه جانبه حمل و نقل و تجارت ( افغانستان ، ایران وهند) و ( افغانستان، ایران و تاجیکستان) و 4 موافقتنامه تجارتی و ترانزیتی با ایران، هند، ترکمنستان و ازبکستان منعقد نموده است.
پاکستان بزرگترین شریک تجاری افغانستان است، اگرچه تجارت قانونی بوسیله قاچاق خزنده ( صادرات مجدد کالا به پاکستان) و موانع تجاری علیه کالاها و کامیونهای افغان با مشکلات مواجه شده است، اما اخیراً دو دولت موافقت خود را در زمینه کاهش تعرفه ها بر محصولات افغانستان و پیگیری موضوع کاهش صادرات مجدد، اعلام نموده
تجارت با سایر همسایگان شامل ترکمنستان، ازبکستان، تاجیکستان و چین علیرغم مذاکرات و رایزنیهائی که در مورد موانع تجاری برگزار می کنند، به آرامی رو به گسترش است. با توسعه سیستم ترجیحی معافیتهای مالیاتی در ژانویه 2003 و توسعه و سرمایه گذاری بخش خصوصی افغان، انتظار می رود تجارت بین آمریکا و افغانستان در سالهای آتی به رشد خود ادامه دهد.
تعاملات تجاری با افغانستان
اتخاذ تصمیم تعاملات تجاری با افغانستان در دولت افغانستان، آهسته و دیوانسالار می باشد. با در نظر گرفتن وضیعت امنیتی ناپایدار دربرخی از نقاط  کشور در صنعت بیمه نیز کمبود احساس می شود و شرکتهای حمل و نقل و سرمایه گذاران، قدرت انتخاب چندانی در این مورد ندارند.
داشتن اطلاعات قوی محلی، شناخت بازیگران حاضر، روابط آنها با دولت و اطراف و اکناف کشور توانائی آنها در انجام معاملات تجاری، بخش مهمی از هنر توسعه تجاری در افغانستان می باشد.
کانالهای فروش وتوزیع رسمی، چنانچه در کشور های غربی مرسوم است، وجود ندارد
در افغانستان 3 تشکل تجاری مستقل به اسامی : اتاق تجارت بین المللی افغانستان، اتاق تجارت و صنایع افغانستان و اداره انکشاف صادرات درکابل وسایر مراکزاستانها فعالیت دارند.  ( درحال حاضردواتاق فوق باهم ادغام شده اند)
وزارت تجارت افغانستان در نوامبر 2004 میزبان اولین نمایشگاه تجاری درکابل بود که در جریان برگزاری آن بیش از 500 شرکت ایرانی، افغان، ترک و شرکتهایی که دفاتر آنها در دوبی مستقر می باشد، کالا ها و خدمات خود را عرضه نموده بودند.لازم به ذکر است که بیشترین شرکت کنندگان در این نمایشگاه را شرکتهای ایرانی تشکیل می دادند که اجناس متنوعی اعم از محصولات صنعتی، مصرفی و خوراکی را عرضه کرده بودند. این کالا ها با استقبال فوق العاده بازدیدکنندگان روبرو شد.
محصولات ایرانی در افغانستان به لحاظ کیفیت مرغوب، رعایت بهداشتی و بسته بندی مناسب و درج تاریخ مصرف کالا، جایگاه خاص خود را دارند و افغانها به علت زندگی در ایران به کالا های ایرانی آشنائی کامل داشته و ترجیح می دهند محصولات ایران ( خصوصاً مواد غذائی) را تهیه کنند.
بازاریابی کالای ارسالی به افغانستان نیز از جمله نکات مهمی استکه تجار ایرانی قبل از اقدام به صادرات باید به آن توجه نموده تا ضمن حفظ بازار ازنوسانات قیمت و ضرر و زیان احتمالی جلوگیری به عمل آید.
ترکیب بخشهای  اقتصادی:
کشاورزی38درصد
 صنعت24درصد
خدمات38درصد
نیروی آماده به کار (15میلیون نفر(
نیروی بیکار(5میلیون(
بودجه عادی سال86(062/1میلیارد(
پیش بینی بودجه سال87(3/1میلیارددلار(
بودجه عمرانی سال 86(54/1میلیارددلار(
بودجه عمرانی سال87(388/1میلیارددلار(
درآمد داخلی سال 86(573میلیون دلار(
ترکیب بخشهای  اقتصادی :
 تولید ناخالص داخلی درسال86براساس اعلام بانک جهانی(9میلیارد(
نرخ رشد اقتصادی درسال 86درحدود12درصد
نرخ تورم درسال درحدود 12درصد86
درآمد سرانه درسال 86بر اساس اعلام بانک جهانی (360دلار(
واردات سال86 درحدود(3/5میلیارد(
صادرات سال86(1میلیارد(
شرایط سرمایه گذاری در افغانستان  
1-  سرمایه گذار باید شخصآ جهت تکمیل پروسه مجوز خویش به دفتر آیسا حاضر شود در صورتیکه مقدور نباشد وکیل قانونی خویش را که وکالت خط شرعی محکمه را با خود داشته باشد جهت طی مراحل و اخذ مجوز به اداره آیسا مراجعه نماید.
 2-  ارائه پاسپوت و یا دیگر اسناد رسمی که هویت انفرادی و یا شخصیت قانونی در خواست کننده را تثبیت نماید. شخصیت حقوقی شرکت های خراجی باید از طریق وزارت محترم امور خارجه افغانستان تصدیق گردیده و به دفتر آیسا معرفی شود.
3-  سرمایه گذار بایست یک آدرس مشخص محل کار را داشته باشد. آدرس پستی قابل قابل قبول نبوده و موجودیت آدرس دفتر باید به اساس سند پرداخت کرایه و امثال آن تائید شود.
4- آیسا فرم تشخیص هزینه را دراختیارسرمایه گذار قرار داده که بعد از تکمیل فرم مذکور توسط سرمایه گذار مالیات مربوطه را، اداره آیسا از طریق اداره دارایی  بدست می آورد.
5- فعالیت کار سرمایه گذار باید واضح بوده لذا ایجاب می نماید تا در خواست کننده تفصیل مقدار و اندازه سرمایه گذاری را که قصد آغاز آن را دارد ، تعداد کارگران شرکت و اسامی مامورین رسمی شرکت را با خود بیاورد.
 6- در خواست کننده سعی کند تا اسم تجارتی را که انتخاب می نماید تکراری نباشد گرچه مجوز سرمایه گذاری بعد از استعلام اسم تجارتی صادر میشود.
-  مالکیت ( شکل حقوقی ) شرکت باید بر اساس ساختار فعالیت تجارتی مانند شرکت تک موسس ، شرکت تضامنی مسئولیت محدود و یا شرکت خارجی میباشد ، اسناد مرتبط با آن باید ضمیمه در خواست باشد تا آنرا ثبت سازد.
8-   اطلاعات عمومی وخلاصه اطلاعاتی که در درخواست سرمایه گذاری ارائه شده در یکی ازروزنامه های کثیرالانتشار به چاپ برسد.
9-  از درخواست کننده تقاضا می شود تا اطلاعاتی را که دردرخواست جهت اخذ مجوز اظهار می دارد واقعی بوده و در صورت ارائه اطلاعات نادرست در خواست دهنده از دریافت مجوز سرمایه گذاری محروم خواهد شد. علاوه بر آن اگر اطلاعات غیر واقعی بعد از صدور مجوز ثابت گردد ، مجوز سرمایه گذار بصورت فوری باطل گردیده           
10- مطابق با قانون سرمایه گذاری خصوصی در افغانستان سرمایه گذار ( شرکت ثبت شده ) باید از تغییرات که در مالکیت و یا سرمایه آن ایجاد میگردد و یا در صورتیکه سرمایه گذار سهم خویش را در سرمایه گذاری افزایش  دهد باید اداره آیسا را در جریان قرار دهد زیرا کم نشان دادن سرمایه آغاز فعالیت تخطی از قانون سرمایه گذاری تلقی خواهد شد.
11-  دارنده گان مجوز سرمایه گذاری کوچک مستحق توزیع زمین صنعتی شناخته نمی شوند و همچنان نامه معرفی برای اخذ پاسپورت تجارتی به وزارت امور داخله داده نمیشود.
12-  موقعیکه شرکت فعالیت خود را آغاز می کند بلافاصله می بایست اداره آیسا را مطلع نماید.
هزینه اخذ مجوز و تجدید سالانه مجوز سرمایه گذاری 
بخش تولید و خدمات بهداشتی ودرمانی: هزینه مجوز سرمایه گذاری بخش تولیدی و خدمات بهداشتی -درمانی ( صنعتی ، زراعتی ، دامپروری و مواد ساختمانی ، صنعت فیلم سازی ، دارو سازی ، بیمارستان ها و کلینیک های بهداشتی -درمانی و غیره )
 
 مبلغ سرمایه ابتدایی
 
 نوع
 
 هزینه مجوز  
 
 
 5000 تا 10000 دلار
 
سرمایه گذاری کوچک 
 
   100 دلار
 
 
 10001 تا 1000000 دلار
 
سرمایه گذاری متوسط 
 
700 دلار   
 
 
 1000001 دلار به  بالا
 
 سرمایه گذاری بزرگ
 
   1000 دلار   
 
 
 هزینه تجدید مجوز سالانه شرکت های فوق الذکر 25% درصد هزینه مجوز
 
 2.  بخش خدماتی : هزینه مجوز سرمایه گذاری بخش خدماتی 1000دلار ( مانند خدمات مخابراتی ، بانکی ، هتل ، رستوران ، آژانس مسافرتی، مشاورتی ،حسابرسی ،IT و....)
-  هزینه تجدید مجوز سالانه شرکت های خدماتی فوق الذکرپنجاه درصد هزینه مجوز
3. هزینه مجوز شرکت های ساختمانی .
 
 مبلغ سرمایه ابتدایی
 
 نوع
 
هزینه مجوز  
 
 
20000 تا 1000000 دلار
 
متوسط
 
   700 دلار
 
 
 1000001 دلار به بالا
 
بزرگ
 
1000 دلار   
 
 
 
 هزینه  تجدید مجوز سالانه شرکت های ساختمانی 50% مجوز
4. هزینه مجوز شرکت های امنیتی 5000 دلار آمریکای معادل 250000 افغانی
 
- هزینه تجدید مجوز سالانه شرکت های امنیتی 100 درصد مجوز
نکته : علاوه بر هزینه فوق الذکر مبلغ 1000 افغانی جهت نشرآگهی تاسیس شرکت درروزنامه های افغانی و جریده رسمی وزارت عدلیه اخذ میگردد.
4. هزینه تصدیق فعالیت :
 الف. بخش های تولیدی ، خدمات بهداشتی -درمانی 100دلار
ب. بخش های خدماتی 250دلار
∙ المثنی مجوز سرمایه گذاری 10 دلار.
∙ در صورتیکه در خواست کننده موافق با شرایط فوق الذکر باشند، با امضا فرم مربوطه اطلاع می دهند.
 مهمترین اولویت های سرمایه گذاری در افغانستان:
الف – صنایع سبک، مواد غذایی ، مصالح ساختمانی ، صنایع دارویی
ب – صنایع کاربر و اشتغال زا
ج – صنایع که ایران در آن مزیت تکنولوژیکی داشته و امکان صدور آن به سایر کشورها را دارد از قبیل پتروشیمی ، پوشاک و نساجی، صنایع تکمیلی (مونتاژ)
د – صدور خدمات فنی ومهندسی با تاکید بر اولویت در بخشهای معدن ، آب ، انرژی و راه و ساختمان
ه- صنایع تبدیلی کشاورزی،فراوری  و بسته بندی
و – صنایع دامپروری: کشتارگاه، سردخانه، صنایع تبدیلی
ز- تامین مواد اولیه قالی ، کالاهای مصرفی پلاستیکی، شیشه، سیمان، محصولات بهداشتی ساختمان
د-صنعت جهانگردی :ساخت و تعمیرهتل و مراکز اقامتی،رستوران و میراث فرهنگی
عمده کشورهای تجاری  درافغانستان با ذکر کالاهای صادراتی این کشور ها
 
پاکستان :احشام(گاو وگاومیش)،شیرخشک،برنج،آردگندم،سوخت،منسوجات،کود،پلاستیک جات، مصالح ساختمانی، ماشین آلات صنعتی وتولیدی،باطری ماشین، سایرمواد غذایی ،انواع نرم افزار
چین :شیر خشک، روغن نباتی،چای سیاه وسبز،شکر،سیگار،ادویه،وسایل طبی،تایر وتیوپ ،منسوجات،لوازم تحریر،ماشین آلات ،ژنراتور،تلویزیون ،ماشین سواری وکامیون،خدمات فنی و مهندسی
روسیهآهن آلات، چوب والوار،ماشین آلات ،صابون،شکر،سوخت،ماشین کامیون وسواری
آردگندم،حبوبات،سوخت،چوب آهن آلاتازبکستان:
کره: انواع لوازم الکترونیک و لوازم خانگی،منسوجات،سیگار
هند :تخم مرغ، چای سیاه وسبز،شکر، انواع ادویه،تایروتیوپ،منسوجات، آهن آلات، وسایل برقی، لوازم یدکی ماشین.
قزاقستان:آرد گندم،شیرخشک، روغن نباتی،آهن آلات
ترکمنستان:سوخت(بنزین،نفت، گاز، و...)،روغننباتی،آهن آلات
آلمان :ماشین سواری ،لوازم یدکی ماشین، تایر وتیوپ،صابون،موبایل، سیگار،مشروبات غیر الکلی، وسایل برقی
ترکیه:وسایل برقی،ماشین آلات،ژنراتوربرق،موادغذایی،صابون،مشروبات غیر الکلی
امارات متحده عربی:ماشین سواری، تایر وتیوپ،موبایل،سیم کارت وکارت اعتباری،وسایل برقی( تلویریون و کامپیوتر)،ظروف شیشه ای،روغن نباتی، شکر،مشروبات غیر الکلی، سیگار
کنیا : چای
آمریکا :گوشت مرغ،ماشین سواری،آرد گندم، روغن نباتی ، ماشینآلات، سیگار
 
فرصتهای کوتاه مدت:
1-     خدمات کشاورزی، ساختمانی و مهندسی
2-     مواد و مصالح ساختمانی
3-     رایانه، ادوات نرم افزاری و سخت افزاری، تجهیزات و خدمات جانبی ( بین زبان دری و فارسی)
4-     تجهیزات و خدمات مخابراتی
5-     ژنراتور های مولد برق
6-     خدما



ارسال توسط

 

 

 

استاد خلیلی

 

 

استاد خليلي در سال ۱۲۹۳ خورشيدي در باغ شهر آراي كابل ديده به جهان گشود. در سنين طفوليت والدينش را از دست داد و در نيمه راه، تعليم را رها كرد. او سالهاي را در كابل، كوهستان و بلخ گذرانيد. استاد در پست هاي اساسي زيادي در دواير دولتي افغانستان در داخل و خارج از كشور كار كرد . در اوايل دهه بيست خورشيدي به حيث معاون دانشگاه كابل به كار گماشته شد.

 

 

 

 

 

 

 

 در سال ۱۳۳۰ رئيس مستقل رياست مطبوعات شد و در سال ۱۳۳۲ به حيث مشاور عالي سلطنتي در دربار محمد ظاهر شاه پذيرفته شد. در سالهاي نخستين دهه ۵۰ به عنوان سفير كبير مدتي در عربستان سعودي و سپس در عراق مصروف خدمت بود.

 

 

 

 

 

 

 

 استاد خليلي پس از كودتاي هفت ثور سفارت را ترك و مدتي در اروپا و امريكا به سر برد. اما عشق وطن و وطندار دير آنجا نگذاشتش. استاد پس از آن به پاكستان آمد و در كنار هزاران هموطن آواره اش، مسكن گزيد و در اين دوره آثار زيادي از وي به نشر سپرده شد. استاد خليلي در مجموع ۶۲ اثر منظوم و منثور در عرصه هاي مختلف هنر، ادب ، سياست، فلسفه و عرفان دارد كه بيشتر شان در داخل و خارج از كشور به طبع رسيده است. استاد خليلی نام صاحب مرتبتي در ميان فارسي زبانان كشور همسايه ايران نيز كسب كرده بود. چنانچه مقامات دانشگاهي و حلقه هاي ادبي آنكشور دوبار در طي سالهای ۱۳۳۵ و ۱۳۴۰ از استاد خليلي دعوت نمودند و استاد مورد استقبال فراوان حلقه هاي فرهنگي آن ديار قرار گرفت

 استاد خليل الله خليلی در بهار ۱۳۶۶ خورشيدی در شهر اسلام آباد پاکستان چشم از جهان فرو بست و به جاویدانه گان پیوست. روح اش شاد باد

 




ارسال توسط سیدمحمدحسینی

استاد پیر زاده هروی

 



 

 

 

نسل گذشته هرات حاجی غلام حسین پیر زاده رامی شناختند. در سال 1320 در شهر کهنه هرات در ناحیه اول برای میرزا حیبب الله پیر زاده پسر حاجی پیر ، خداوند بزرگ پسری اعطا نمود که نامش را امین الله نهادند که هنوز هفت بهار از زندگی امین الله نگذشته بود که مادرش از دنیا رفت، شاید لطافت و ظرافت ذوق ،از همین جا در او شکل گرفت. در همین آوان امین الله به مکتبخانه رفت و با استعداد که داشت ظرف مدت کوتاهی صرف میر و زنجانی را به پایان برد و همزمان در دوکان عطاری پدر واقع در بازار خوش هرات به وی کمک میکرد .

 

 

 

در همان سالها ذوق هنری در وی دیده می شد چون پدرش خط ریز را خوش و زیبا می نوشت به خط و زیبائی های آن علاقه مند شد و با گذر از بنا های تاریخی هرات مثل مسجد جامع شریف، گازرگاه، زیارت پیر هرات خواجه عبدالله انصاری به زیبایی های تجلی در کتیبه ها و سنگ نوشته ها و کاشی های این دو مکان مقدس چشم میدوخت و لذت میبرد در گازرگاه شریف خطوط زیبا نستعلیق میر عبدالرحمن حسینی و دیگر خطاطان او را بخود جذب می نمود. امین الله در سال 1334 شمسی به اشتیاق و ذوق درونی ، نزد استاد بی همتا دوران خویش استاد محمد علی عطار هروی راه یافت و در نزد این هنرمند گرانمایه و نیک سرشت خوشنویسی را به شیوه علمی و مکتبی آموخت و با خطوط و روشها آشنا گردید.

 

 

 

او در محضر این استاد به رمز و راز های نی و مرکب و سماع بروی کاغذ آشنا گردید و خطوط نستعلیق ، ثلث و نسخ و شکسته و کوفی را شروع به نوشتن کرد . در سال 1343 به عسکری رفت و بعد از ختم عسکری در سال 1346 در کورس خطاطی که توسط والی وقت هرات در اداره اطلاعات و کلتور هرات به سرپرستی مرحوم استاد محمد علی عطار بر گذار شد ، شرکت نموده گاه اجازه مییافت در غیاب استادش به تعلیم و رهنمایی همشاگردی هایش بپردازد و در پایان به عنوان شاگرد اول آن کلاس شناخته شد.

 

 

 

از آن سال به بعد در سفر های متعدد به چند کشور منطقه تا حدودی از خط و مشق بدور ماند ولی شوق و ذوق هنری و علاقه شدیدی به خوشنویسی در وی نمایان و زنده بود تا اینکه در سال 1353 در شهر نو هرات دفتر خطاطی دایر نمود و به ارایه هنرخط به مردم خود به تعلیم مجانی خط پرداخت و شاگردان زیادی بدون چشم داشت مادی پروارنید.

 

 

 

در سال 1367 شمسی مسابقات بین المللی یادوارهء شهدای مکه برگزار شد شرکت نمود که برنده جایزه شد . همچنان در مسابقهء خط که در سال 1367 در استان خراسان برگزار شد خط ثلث استاد پیرزاده مقام اول را کسب نمود.

 




تاریخ: دو شنبه 26 ارديبهشت 1390برچسب:پیرزاد,
ارسال توسط سیدمحمدحسینی

محمد حسین سرآهنگ فرزند استاد غلام حسین در سال 1302 خورشیدی در کوچه خوردک واقع در خرابات کابل دیده به جهان گشود. او در جریان دروس ابتدائی مکتب به فراگیری علم موسیقی نزد پدر آغاز کرد. دیری نگذشت استاد غلام حسین متوجه استعداد سرشار و ذوق بی پایان محمد حسین در موسیقی شد و بنابر این همان طوریکه خود استاد غلام حسین باری گفته بود به خاطر اینکه محبت پدری و محیط پر از ناز و نعمت خانواده مانع رشد شگوفائی هنر پسرش نشود ، او را به هند برد تا شاگرد استاد عاشق علی خان بنیانگذار مکتب موسیقی پیتاله گردد. محمد حسین شانزده سال تمام با اشتیاق فراوان پای درس استاد عاشق علی خان نشست و با گنجینه ای از علم موسیقی به وطن باز گشت و به حلقه هنرمندان معروف زمان خود پیوست. او از همان آغاز تاسیس رادیو کابل همکار هنری رادیو بود ـ

بقیه در ادامه مطلب...

 



ادامه مطلب...
ارسال توسط سیدمحمدحسینی



استاد عبدالحق بيتاب
(استاد عبدالحق بيتاب عالم، فاضل و اديب محبوب کشور در سال (1306 ق در گذر قصاب کوچهء شهر کابل ديده به جهان گشود. پدرش ملاعبدالاحد نام داشته و به شغل عطاری امرار حيات می نمودند
استاد بيتاب در هشت سالگی پدر را از دست داده و تحت سر پرستی ماماهايش، ملا عبدالغفور آخندزاده و ملاعبداله خان، که از عالمان معروف آن زمان بودند، قرار گرفت استاد بيتاب بعد از آموزش علوم دينی، فقه، تفسير، عربی، حديث، منطق، ادبيات دری و عربی در جوانی به صقت معلم در مکاتب ابتدائی کابل به کار رسمی آغاز کرد
استاد بيتاب مدت هژده سال در پوهنحی ادبيات و علوم بشری پوهنتون کابل بحيث استاد زبان و ادبيات دری وظيفه اجراء نموده و شاگردان زياد را تربيه کرده اند
استاد در سال (1344 ش) بحيث سناتور در پارلمان انتصاب شد
استاد گرانمايه بيتاب مدت پنجاه و يک سال عمر خويش را در تربيهء اولاد وطن و آموزش علمی، ادبی و عرفانی سپری و با شوق و علاقهء فراوان آن ها را ياری رسانيده و در سال (1331 ش) لقب پر افتخار ملک الشعراء و يعقوب درجهء علمی پوهاندی افتخاری را نيز حاصل نمودند
استاد زندگی بدون پيرايه داشته و از ارزش های مادی دنيوی نفرت داشتند
استاد پيرو طريقهء نقشبنديه بوده و در حلقات علمی، ادبی و عرفانی به لقب گرامی صوفی نيز مشهور بودند
اديب توانا، خدمتگار راستين و حقيقی معارف افغانستان استاد بيتاب در سال (1347 ش) چشم از دار فانی فروبست. جنت برين نصيب شان باد.
نمونهء کلام او
نه شهرت انتظارم نی قبول عام می خواهم به شهر گوشه گيری خويش را گمنام می خواهم

نوت: در شهر کابل مکتب ابتدائيهء بنام مکتب استاد بيتاب موجود است




ارسال توسط سیدمحمدحسینی

 

 



 

 

 

خواجه عبدالله انصاری

 

 

 

 

 

عالم و عــارف مشهور کشــــور شیخ الاسلام خواجه عبدالله انصاری رح در سال 396 هجری قمری در کهندژ شهر تاریخی هرات تولد گردید. پدرش ابو منصور محمد که درزمان خود یکی از عالمان و پزهیزگاران و حافظ قرآن وقت بود از راه کار دکانداری امرار معاش می نمود.

 

 

 

خواجه عبدالله انصاری که از آوان خورد سالی دارای استعداد قوی و ذهن وقاد بود. تا ده سالــــگی تحت رهنمایی پدر خـــــود به فراگیری تعلیمات متداوال علوم دینی پرداخت . زمانی که پدرش کسب و کــار را فرو گذاشت و راهی بلخ گردید و در آنجا سکونت اختیار نمود، خواجه عبدالله بدون سرپرست باقی ماند. اما دوستان پدر وی که از علما عرفا و متصوفین بزرگ بودند اهتمام تعلیم و تربیت او را به عهده گرفته از وی مراقبت می نمودند از این جمله یحیی بن اعمار شیبانی مشهور به خواجه غلتان ولی و شیخ ابو اسمیعل و محمد بن حمزه به صورت اخص قابل تذکر اند.

 

 

 

خواجه عبدالله انصاری به اثر ذکاوت آگاهی و استعداد خود در کمترین زمان بسیاری از علوم دینی وادبی رافرا گرفت و مطالعات عمیقی به عمل آورد که به نام یک عالم و عارف بزرگ مشهور گردید. در سال 417 هجری قمری به منظور آموزش عالی در علوم دینی پرداخت و بار دیگر به سوی وطن عزیمت نمود. آنگاه به تدریس و سلوک و طریقت رو آورد شیخ عمو کــه وی را پسرم خطاب می نمـــــود امور مربوط به خانقاه را برایش سپرد و خـــود مثل گذشته به گشت و سفر پرداخت در ســـال 422 هجری قمری یحیی بن اعمار استاد خواجه عبدالله انصاری فوت نمود که نظر به وصیت او بر مسند علمی اش تکیه زد و به تـــدریس علوم دینی و عـرفانی پرداخت و چندین بار سفر حج نمود و به زیارت کعبه معظمه مشرف گـــــردید و با بسیاری از علما و فضلا دیار به عمل آورد و از آنها کسب فیض کرده، استفاده های علمی نمود.

 

 

 

خواجه عبدالله انصاری به اثر علم و آگاهی و عرفانش در تمام نقاط پر آوازه گردید و به نام یک عارف و صوفی و اهــل طریقت مشهور شد و علاقه مندان زیادی از گـــوشه و کنار بدورش جمع آمدند و از محضرش کسب فیض و استفاده معنوی میکردند.

 

 

 

در آن زمان که غزنوی ها زمام امور را بــه دست داشتند سلطان مسعود بن محمود امیر بــــود و خواجه عبدالله انصاری که غرقه در دریای عرفان و طریقت بسر میبرد چندان پروایی به سیاست و حـــاکم و حکومت نداشت. در این فرصت برخی از حاسدین و بد بینان که شیوه معتزلی واشعریه داشتند و مقام عــلمی و عرفانی خواجه انصار را به دربار خواست و او پس از یک سلسله گفت و شنود سلطان را قناعت داده خاضع ساخت و آنگاه با عزت تمام مرخصش نمودند پس از غزنویان در وقت حکمروایی سلجوقیان بر هرات نیز مخالفین از پا ننشستند و یکبار دیگر دست به تهمت و بد گویی آلودند. بدین رو زمامداران وقت خواجه عبدالله انصاری را در نزدیکی پوشنج زندانی ساختند که در سال 439 هجری قمری پس از یک سال بند آزاد شد و باز هم به تدریس و تعلیم علوم دینی پرداخت، خواجه عبدالله انصاری نه تنها یک مفسر، محدث، عالم و عارف بزرگ بود، بلـــکه شاعر و نویسنده توانایی هم بود نویسندگی را از دوره خوردسالی آغاز کرده و بر مبنای یک روایت در سن نه سالگی به نقل و نوشتن احادیث پرداخت که به یاری حافظه قوی خود هزار ها حدیث ، اشعار دری و عربی را حفظ داشت . وی در دوره پربار علمی خود ، قلم را نیز از دست نگذاشت و تعداد زیادی آثار گونه گون به جا نهاد. آثار او به دو بخش تقسیم میشود. یکی از آثار دوره جوانی اش بوده که در پخته سالی همراه با درس و تدریس نـــوشته و آثاری که شاگرادنش در جریان تدریس و توضحیات وی نگاشته و به او منسوب کرده اند. خواجه عبدالله انصاری که در آخــــرین دوره حیات بینایی چشمانش را از دست داده بود روی یک موضوع مشخص و مهم برای شاگردانش توضحیاتی ارایه می نمود که آنها یاد داشت بر میداشتند و بگونه آثار مستقل به جا مانده است ، این داشته های گرانبها جلوه های ارزشناکی از علم و عرفان میباشد. علاوه بر این دو گونه آثار برخی آثار دیگر هم وجود دارد که به نام خـــواجه عبدالله انصاری مشهور و منسوب است و  بعضی دانشمندان صاحب نظـــر معترض اند چنـــــدی از این آثار منسوب به خواجه عبدالله انصاری مبتنی بر ضعف نگارش و دگرگونه بودن سبک معلوم می شود که از او نیست. لیکن به نامش چاپ گردیده است.

 

 

 

خواجه عبدالله انصاری ، آثار خود را با نثر زیبای مسجع به زبانهای عربی و دری نوشته است وی چندین کتاب را تالیف نموده که تعداد نوشته هایش به 32 اثر میرسد در این جا چند کتاب از این عالم عارف را معرفی می نمایم.

 

 

 

تفسیر قرآن عظیم اشان

 

 

 

طبقات الصوفیه

 

 

 

منازل السارین

 

 

 

صد میدان

 

 

 

مناجات نامه یا الهی نامه

 

 

 

کتاب القواعد

 

 

 

شرح التعریف المذهب التصوف

 

 

 

مناقب الامام احمد ابن حنبل

 

 

 

ذم الکلام

 

 

 

مذاکرات و غیره

 

 

 

این عارف ، صوفی بزرگ ، عالم دینی ، مبلغ، مدرس ، نویسنده و شاعر در سال 481 هجری قمری فوت نمود و در گازرگاه هرات به خـــاک سپرده شد و تا کنون آرامــگاه این بزرگمرد اندیشه و صفا زیارتگاه سوخته گان معرفت الهی است.

 

 

 

متسفانه باید گفت: که عمارت آرامگاه این عارف نامی شرق با گذشت زمان تمام زیبایی و کاشی هایش فرو ریخته است و در قرن حاضر هیچگونه توجه به باز سازی آن نشده است

 

 

 

و مـــــا خواهشانه از حکومت و مسوولین تقاضا داریم تا در حصه مرهمت و باز سازی این بنا تاریخی و آرامگاه مقدس اهل تصوف توجه جدی مفضول دارند.

 

 

 

نمونه ای از مناجات پیر هرات

 

 

 

الهی! ما را پیراستی چنانکه خواستی

 

 

 

الهی! نه خرسندم نه صبور، نه رنجورم نه مهجور

 

 

 

الهی ! تا با تو آشنا شدم ، از خلایق جدا شدم، در جهان شیدا شدم، نهان بودم پیدا شدم.

 

 

 

بر سه چیز اعتماد مکن، بر دل و بر وقت و بر عمر؛ که دل رنگ گیر است و وقت تغیر پذیرست و عمر همه تقصیر.

 

 

 

توفیق عزیز است و نشان آن دو چیز اولش سعادت و آخرش شهادت.

 

 

 

 

 

مست باش و مخروش، گرم باش و مجوش، شکسته باش و خاموش، که سبوی درست را به دست برند و شکسته را به دوش.

 

 

 

 

 

 

دی رفت و باز نیاید، فردا اعتماد را نشاید، امروز را غنمیمت دان که دیر نیاید، که بسی برنیاید که از ما کسی را یاد نیاید.

 

 

 

 

 

اگر داری طرب کن، و اگر نداری طلب کن، یار باش  بار مباش، گل باش  خار مباش

 




ارسال توسط سیدمحمدحسینی



جامی نابغهء آفاق
نورالدين عبدالرحمن جامی هروی از بزرگان، شاعران و نويسنده گان قرن نهم وطن عزيز تر از جان ما افغانستان باستانی و تاريخی می باشد، که در سال 817 ش. در جام خراسان، قلمرو هرات تولد و در سال 898 ش وفات و در همان جا مدفون گرديد. نام پدرش نظام الدين دشتی بود. جامی در هرات بزرگ شده و تربيت يافته. به سمرقند و حج سفر کرده بعد از آموزش علوم مروجه، بدرجهء ارشاد رسيده بدربار سلطان حسين بايقراء در صدر شاعران قرار داشت. اميرعلی شير نوائی ويرا احترام زياد می گذاشت.
مجموع آثار جامی به پنجاه و چهار می رسد که معروفترين آنها، تفسير، حديث، مناسک حج، عروض، قافيه و غيره می باشد
:نمونهء کلام
هنر آموز اندر جوانی کنی در وقت پيری کامرانی




ارسال توسط سیدمحمدحسینی

 سلطان حسین بایقرا

سلطان حسین بایقرا ابن امیر منصور بن بایقرا بن عمر شیخ ‌بن تیمور گوركانی معروف به خاقان منصور و معزالسلطنه و ابوالغازى آخرین از امراى تیموری. پادشاهى ادب‌پرور و هنردوست بود و وزیر معروفش امیرعلیشیر نوایی است كه موجب شهرت دربار او و آبادانی پایتختش هرات شده بود. در سال
۸۶۱ ه‍. ق. كه خراسان آشفته شده بود، در شهر مرو به پادشاهى نشست و در ذى‌حجهٔ ۸۶۲ ه‍. ق./۱۴۵۹ م. استرآباد را فتح كرد و در سال ۸۷۳ ه‍. ق./۱۴۶۹ م. هرات را تسخیر نمود و در ۸۷۴ با میرزا یادگار محمد جنگید و در اواخر سال ۸۷۵ ه‍. ق. با سلطان محمود غزنوی جنگید و تا سال ۹۰۲ در غایت دولت و اقبال حكومت كرد. و در سال ۹۱۱ ه‍. ق./۱۵۰۶ م. در هرات باستان درگذشت. اثرى موسوم به مجالس‌العشاق و اشعارى به فارسی و ترکی دارد و تخلصش حسینی بوده است.

وزیری داشت به نام امیرعلی شیرنوایی که خود به دو زبان فارسی و ترکی شعر می گفت و شاعران و دانشمندان را گرامی می داشت. جامی شاعر بزرگ این روزگار نزد این سلطان و وزیرش بسیار محترم بود. بهزاد نقاش هم در دربار این شاه بسر می برد. سرانجام سلطان حسین بایقرا در سال 911 هجری درگذشت و دستگاه سلطنت فرزندان تیمور که به خلاف خود او مردمی آبادکننده و با ذوق و دانش پرور بودند برچیده شد.

به نیمروزی گرم در سال هزارو پانصد و چهارده ترسایی شاهزاده تهماسب میرزا به امارت هرات قدم به باغ سلطان حسین بایقرا گذاشت. چه دید و چه شنید شاهزاده ی خردسال به درستی نمی دانیم. آنقدر می دانیم که ده سالی از مرگ سلطان حسین بایقرا و میرعلیشیرنوایی وزیر خردمند و هنردوست آخرین شاه تیموری می گذشته است. شاید در شش - هفت سالی که ازبک ها بر شهر فرمان رانده بودند چندان هم ویرانی به بار نیامده بوده و شاهزاده ی جوان صفوی می توانسته است که بازمانده ی محفل هنرمندان و شاعران روزگار افسانه ای هرات را گرد هم آورد. خیلی زود جمعی تازه شکل می گیرد که شمع محفل آن کمال الدین بهزاد و هاتفی شاعر هستند. شاهزاده ی خرد سال در میان هنر و فرهنگ این بزرگان می بالد و بخت آن دارد که از بزرگترین نقاش همه دوران ها درس نگارگری بگیرد و آیین هنرمندی بیاموزد. و در کنار هنرآموزی با اندیشه ی باغ ایرانی و زمینه های اشراقی و فلسفی آن آشنا شود.

لحظه هایی از تفرج شاهانه در باغ را که اینک می داند برساخته ی اندیشه ای کهن است، راه به ساختمان زیبای آجری کاخ کج می کند تا تک مضراب های کاشی های فیروزه و لاجورد را بر تاقی های سرسرا و حوضخانه در ذهن معنا کند. دستار دوازده ترک سرخ حیدری، بر سر و گردن کودکانه اش سنگینی می کند اما سکوت دلپذیر حوضخانه دوباره به اندیشه ی باغ بازش می گرداند؛ به راستی چگونه بزمی بوده است بزم سلطان بایقرا.

استاد بهزاد و هاتفی شاعر از بزم سلطان حسین بایقرا یاد می کنند و شاهزاده را هوای درک آن بزم قلم به دست می دهد تا بیاموزد طرح زدن و خوشنویسی را و بیاموزد آیین هنرپروری و هنرمندی را. شاهنامه ی شاه تهماسبی میوه ی این اشتیاق تهماسب میرزا بود برای درک لمحه ای از آن باغ رویا، باغ سلطان حسین بایقرا و محفل اندیشه و هنر فرزین خردمند سلطان، میرعلیشیر نوایی

بازگشت زودهنگام شاهزاده به تبریز و تلخی دل کندن از رویای نا تمام هرات او را بر آن داشت که آن را در تبریز که اینک خیلی زود می بایست در آن بر تخت پادشاهی بنشیند ادامه دهد. بهزاد به سمت ریاست کتابخانه ی سلطنتی منصوب می شود و سلطان محمد نقاش آموزش شاه جوان را پی می گیرد. دلشدگان و هنرآموختگان نگارگری در کارگاه های هنری تبریز گرد می آیند تا تجلی بخش شاعرانگی همه جانبه ی هنر ایرانی شوند نه از آن گونه که برخی اندیشیده اند که آن ها تنها کتاب تزیین می کرده اند. کتاب مصور ایرانی چگاله ی همه ی دانش ها و هنرها ست. میوه ی خرد است و خردی که از مرزهای روزمرگی و داد و ستد فراتر می رود و به افقی شاعرانه دست می یابد. و خطاست تقلیل دادن آن تنها به واکنشی عارفانه به طبیعت و برابر گرفتن اندیشه ی شاعرانه و اندیشه ی عارفانه آنسان که بسا بارها در صحبت از هنر ایرانی این روزها می شنویم.

باری کارستان های ادبی – شاهنامه ی فردوسی، خمسه ی نظامی، بوستان سعدی و دیوان حافظ- یکی پس از دیگری با زیباترین خط و زیباترین رنگ و زیباترین نگاره ها به هیات کتاب در می آیند و کمی پیش از رسیدن سده ی شانزدهم ترسایی به نیمه ی خود، هنرایرانی به غایت آراستگی و شکوه دست می یابد.

برادر کهتر شاه تهماسب، سام میرزا نیز همچون برادر تاجدار خود فرهیختگی پیشه کرد و هنرپروری را تا آن جا رسانید که خود موضوع یکی از نگاره های سلطان محمد نگارگر در دیوان حافظ اش شد. نگاره ای که آذین این نوشتار است و شاید سرانجام رویای باغ شاهزاده ی خردسال در تجسم بزم عید برادر کهتر تحقق یافته باشد




ارسال توسط سیدمحمدحسینی

 

 

را بعه بلخی

 

 

 

 

ا ولین شا عره زبا ن د ری که د رتذ کره ها ا زا و نا م برد ه شد ه ا ست ، رابعه بنت کعبه قزداری میبا شد که همعصر شاعر و ا ستاد شهیر زبان دری  رود کی بود و د ر نیمه اول  قرن چهارم د ر بلخ حیات داشت ، پدر ا و که شخص فاضل  و محترمی بود د ر دوره سلطنت سامانیان در سیستان ، بست ، قندهار و بلخ حکومت می کرد . تاریخ تولد رابعه در د ست نیست  ولی پاره ا ی از حیات او معلوم است.

 

 

 

 

ا ین دختر عاقله و دانشمند در ا ثر توجه پد ر تعلیم خوبی ا خذ نموده ، درزبا ن دری معلو ما ت وسیعی حاصل کرد، و چون قریحه شعری دا شت ، شروع بسرود ن ا شعار شیرین نمود . عشق ایکه رابعه نسبت بیکی ار غلا مان برادر خود در دل میپردازد ، بر سوز و شور اشعارش افزوده آنرا بپایه تکامل رسانید . چون محبوب او غلا می بیش نبود و بنا بر رسومات بی معنی ان عصر رابعه نمیتوانست امید وصال او را داشته باشد ، از زندگی و سعاد ت بکلی نا امید بوده ، یگانه تسلی خاطر حزین او سرود ن اشعار بود ، که در آن احسا سات سوزان و هیجان روحی خود را بیان مینمود.

 

 

 

 

گویند روزی رابعه در باغ گردش می کرد، ناگاه محبوب خویش را که بکتا ش  نام داشت مشا هده نمود ، بکتاش از د ید ن  معشوقه به هیجان آمده ، سر آستین او را گرفت ، ا ما رابعه به خشم خود او را رهانید ه ، نعره زد  )آیا برای تو کفایت نمی کند که من دل خود را بتو داد م د یگر چه طمع میکنی ؟)

 

 

 

 

حارث ، براد ر رابعه که بعد از مرگ پدر حاکم بلخ شده بود، توسط یکی از غلامان خود که صند وقچه  بکتاش را دزدیده ،بجا ی جواهرات و طلا در آن اشعار مملو از عشق و سوز و گداز رابعه را یافته و آ نرا بغرض دریافت پاداش به بادار خود داد . برادر او ازین عشق اگاهی یافته ، باوجود پاکی آن بر خواهر خود آشفته ، حکم به قتل او داد. و را بعه قشنگ در لحظه ها ی جوانی ، با د ل پر ارمان این دنیایی  را که از آن جز غم و ناکامی نصیبی نداشت ، وداع نمود. اگر چه جز تعداد بسیار محدود چیزی از اشعا ر رابعه باقی نمانده ، ولی آنچیزیکه در دست است بر لیاقت و ذوق ظریف او دلالت نموده ، ثابت می سازد که شیخ عطار و مولانا جامی (رح) در تمجیدی که از او نموده اند مبالغه نکرده اند.

 

 

 

 

پدر رابعه نظر به لیاقتش بر او لقب (زین العرب) گذاشته بود. رابعه تخلص نداشت ، اما محمد عوفی در (لباب الالباب ) می گوید او را(مگس روهین) می خواندند ، زیرا وقتی قطعه ذیل را سروده بود:

 

 

 

 

خبــــر دهند که بارید بر ســــر ا یوب         ز آسمــان ملخان و ســــر همــه زرین

 

 

 

 

اگر بباره از ین ملخ بر او از صبر ؟!       سزد که بارد بر من یکی مگس روهین

 




ارسال توسط سیدمحمدحسینی

 

 

ابوالمجد مجدود بن‌ آدم‌ موسوم‌ به‌ سنائي‌ غزنوي‌ از شعراي‌ معروف‌ قرون‌ پنجم‌ وششم‌ هجري‌ در سال‌ 473 ه.ق‌ در شهر غزنين‌ به‌ دنيا آمد. وي‌ در آغاز جواني‌ شاعري‌ درباري‌ و مداح‌ مسعود بن‌ ابراهيم‌ غزنوي‌ و بهرام‌ شاه‌ بن‌ مسعود بود، ولي‌ پس‌ از سفر به‌ خراسان‌ و اقامت‌ چند ساله‌ در اين‌ ولايت و ملاقات‌ با مشايخ‌ تصوف‌ تغييري‌ اساسي‌ در روحيات‌ و اخلاقيات‌ او ايجاد شد و در نهايت‌ به‌ زهد و انزوا و تأمل‌ در حقايق‌ عرفاني‌ روي‌ آورد. از اين‌ زمان‌ شخصيت‌ حقيقي‌ اين‌ شاعر بزرگ‌ آشكار گشت‌ و به‌ سرودن‌ قصائد معروف‌ خود در زهد و عرفان‌ و وعظ و ايجاد منظومه‌ هاي‌ مشهور پرداخت‌. سنائي‌ در طريقت‌ و سير و سلوك‌ مريد شيخ‌ ابو يوسف‌ يعقوب‌ همداني‌ بود و مولانا جلال‌ الدين‌ رومي با وجود كمال‌ فضل‌ ،خود را از متابعان‌ و پيروان‌ او دانسته‌ است‌.وي‌ يكي‌ از بزرگ‌ترين‌ شاعران‌ ادب پارسی دری و معروف‌ ترين‌ شاعر صوفي‌ و بنيانگذار اين‌ فن‌ بشمارمي‌ رود كه‌ در سبك‌ شعر پارسي‌ و ايجاد تنوع‌ و تجدد در آن‌ نقش‌ بسزائي‌ ايفا نموده‌ است‌.سنائي‌ پس‌ از بازگشت‌ از سفر مكه‌ مدتي‌ در بلخ‌ بسر برد واز آنجا به‌ سرخس‌ و مرو و نيشابور رفت‌. وي‌ در هر مكان‌ مدتي‌ به‌ سير و سلوك‌ و عرفان‌ پرداخت‌ و سرانجام‌ درغزنين‌ در سال‌ 545 ه.ق‌ درگذشت‌. سنائي‌ در دوره‌ اول‌ فعاليت‌ هاي‌ ادبي‌ خويش‌ شاعري‌ مداح‌ بود، روش‌ شاعران‌ غزنوي خاصه‌ عنصري‌ و فرخي را تقليد مي‌كرد. در دوره‌ دوم‌ كه‌ دوره‌ تغيير حال‌ و تكامل‌ معنوي‌ او بود به‌ معارف‌ و حقايق‌ عرفاني‌ و حكمي‌ و انديشه‌ هاي‌ ديني‌، زهد كه‌ با بياني‌ شيوا و استوار ادا ميشد پرداخت‌ و در نوع‌ خود اولين‌ شاعر پارسی دری‌ پس‌ از اسلام‌ بشمار مي‌رود كه‌ حقايق‌ عرفاني‌ و معاني‌ تصوف‌ را در قالب‌ شعر به‌ كار برد. سنائي‌ براي‌ اثبات‌ مقاصد خود و اصطلاحات‌ وافر و علمي‌ از علوم‌ مختلف‌ زمان‌ كه‌ در همه‌ آنها صاحب‌ اطلاع‌ بوده‌ استفاده‌ كرده‌ است‌ و لذا بسياري‌ از ابيات‌ او دشوار و محتاج‌ شرح‌ و تفسيراست‌. اين‌ روش‌ كه‌ سنائي‌ در پيش‌ گرفت‌ مبدأ تحول‌ بزرگي‌ در شعر پارسي‌ دری شد و يكي‌ از علل‌ انصراف‌ شعر از امور ساده‌ و توضيحات‌ عادي‌ و توجه‌ شعرا به‌ مسائل‌ مشكل‌ وسرودن‌ قصائد طولاني‌ در زهد، خطابه‌، حكمت‌، عرفان‌ و اخلاق‌ از اين‌ زمان‌ آغاز شد. از شعراي‌ معاصري‌ وي‌ مسعود سعد سلمان‌، عثمان‌ مختاري‌، سيد حسن‌ غزنوي‌، معزي‌ انوري و سوزني‌ را مي‌ توان‌ نام‌ برد.

 

 

 

 

 

 

 

آثار : مهمترين‌ آثار سنايي‌ غزنوي‌ عبارت‌ است‌ از: - حديقه‌ الحقيقه‌ و شريعه‌ الطريقه‌ - سير العباد الي‌ المعاد - ديوان‌ قصايد و غزليات‌ - عقل‌ نامه‌ - طريق‌ التحقيق‌ - تحريمه‌القلم‌ - مكاتيب‌ سنائي‌ - كارنامه‌ بلخ‌ - عشق‌ نامه‌ - سنائي‌ آبا

 

 

 

 

 

جــان بـی علـم تـن بمــیرانــد
شــاخ بـی بــار دل بگــیرانـد
عــلم بـاشـد دلیل نعمت و نــاز
خنك آنـرا كـه علم شـد دمساز
***
حـجت ایـــزدســت درگــردن
خـوانـدن علـم وكـار نـاكــردن
***
آنچـه دانستـه ای بكـــار درآر
پس دگـرعلـم جـوی ازپـی كـار
***
بـا همـه خلـق روی نیكـو دار
خـونكودار ورای چون‘خـو دار
***
خـوی نیكو ترا چـو شـیر كند
خـوی بـد عـالم ازتـو سیر كند




ارسال توسط سیدمحمدحسینی
آخرین مطالب